New York Times ရဲ႕ အေရာင္းရဆုံးစာရင္းဝင္ပါ။ လုပ္ငန္းေထာင္ဖို႔ MBA မလိုဘူး။ ေငြေတြအမ်ားႀကီးရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံစရာမလိုဘူး။
ျမန္မာေငြ တစ္သိန္းေက်ာ္ေလးနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ေထာင္လို႔ရပါတယ္တဲ့။ တကယ္ပါ
နားၾကားမလြဲဘူး။ လူေနမႈစရိတ္နည္းတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာေတာင္မဟုတ္ဘူး၊ အစစအရာရာ ေဈးႀကီးလွပါတယ္ဆိုတဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ တည္ေထာင္လို႔ရပါတယ္။
စာအုပ္ေရးတဲ့သူ Chris Guillebeau က စာေရးဆရာ၊ စီးပြားေရးတည္ေထာင္သူနဲ႔ ခရီးလွည့္လည္သြားလာသူ။ အရင္းအႏွီးနည္းနည္းေလးနဲ႔ လုပ္ငန္းထူေထာင္ၿပီး ေအာင္ျမင္ေနတဲ့သူ။ အရင္းအႏွီးနည္းနည္းနဲ႔ လုပ္ငန္းေလး စေထာင္ခ်င္တဲ့ ျမန္မာေတြ ဖတ္သင့္တဲ့စာအုပ္ျဖစ္တယ္။
ေရေျမသေဘာ၀ ကြာခ်င္ကြာေပမယ့္ သေဘာတရားေတြက တူတူပါပဲ။
လူေတြ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ၾကကတည္းက ကိုယ္ပိုင္လုပ္ငန္းအငယ္ေလးေတြ ေထာင္ၾကတဲ့အတြက္ အသစ္အဆန္းမဟုတ္ေပမယ့္ ဒီေခတ္မွာ လုပ္ငန္းေထာင္ရတာ ပိုလြယ္တယ္၊ ပိုျမန္တယ္၊ ေငြေပးေငြယူလြယ္တယ္၊ ႀကီးထြားတာျမန္တယ္။
အရင္ေခတ္က စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ ေနရာက ပထမ၊ ေနရာက ဒုတိယ၊ ေနရာက တတိယျဖစ္ေပမယ့္ ခုေခတ္မွာ ကမၻာအႏွံ႔ေလၽွာက္သြားရင္း ကိုယ့္လုပ္ငန္းကို
အေဝးကေန စီမံခန္႔ခြဲလို႔ရတယ္၊ ဝန္ေဆာင္မႈေတြ ကုန္ပစၥည္းေတြ အေဝးကေန ေရာင္းလို႔ရတယ္၊ ေငြလက္ခံလို႔ရတယ္။ အေဝးကေန လုပ္ငန္းစီမံခန္႔ခြဲတဲ့အခါ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္ေတြ အေတြ႕အႀကဳံေတြကို
ဒီစာအုပ္ထဲမွာ ႐ိုး႐ိုးရွင္းရွင္း ထိုင္စကားေျပာေနတဲ့ေလမ်ိဳးနဲ႔ ေရးထားတယ္။
စာေရးသူ တစ္ေယာက္တည္းရဲ႕ အေတြ႕အႀကဳံကိုပဲ ေရးထားတာ မဟုတ္ဘူး။ ဘဏ္ေတြဆီ မခ်ဥ္းကပ္ရဘဲ ကိုယ့္ေခၽြးႏွဲစာထဲက နည္းနည္းပါးပါး သုံး႐ုံနဲ႔ လုပ္ငန္းစေထာင္ႏိုင္ၿပီး ေ
အာင္ေအာင္ျမင္ျမင္လည္ပတ္၊ ဝင္ေငြေျဖာင့္ေနတဲ့ ေထာင္နဲ႔ခ်ီသူေတြရဲ႕အေတြ႕အႀကဳံေတြက ေနမွ စစ္ထုတ္၊ လက္ေ႐ြးစင္ေတြရဲ႕ ဇာတ္လမ္းေတြကို စနစ္တက်ေရးထားတာ။
ေငြရင္းနည္းနည္းနဲ႔ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေထာင္လို႔ရေအာင္ လက္ေတြ႕က်တဲ့၊ အစမ္းသပ္ခံ ေအာင္ျမင္ၿပီးသား စီးပြားေရးေထာင္နည္း အႀကံဉာဏ္ ေတြေပးတဲ့စာအုပ္ျဖစ္တယ္။
စီးပြားေရးလုပ္ခ်င္သူေတြကို ဘာလုပ္လုပ္ေအာင္ျမင္တယ္လို႔ ေျမႇာက္ေပးတဲ့စာအုပ္မဟုတ္ဘူး။ ကိုယ္တကယ္ဒဏ္ခံႏိုင္မွာလား၊ ကိုယ့္အႀကံက ျဖစ္ေျမာက္ႏိုင္ရဲ႕လား
ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ျပန္ဆန္းစစ္ႏိုင္ေအာင္ Checklist ေတြ အမ်ားႀကီး ထည့္ေျပာထားတယ္။ စာအုပ္အစပိုင္းမွာရွိတဲ့ Follow your passion… maybe အခန္းကို ေသေသခ်ာခ်ာဖတ္ၾကည့္သင့္တယ္။
ကိုယ္ႀကိဳက္တာေလးလုပ္ေနရင္း ဝင္ေငြရတယ္ဆိုတာ လူတိုင္းရဲ႕အိပ္မက္ပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကိုယ့္ရဲ႕စိတ္ကူးေတြ၊ အခ်ိန္ေငြေခၽြးေတြ ရင္းႏွီးရမယ့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ထူေထာင္သူဟာ ကိုယ္ႀကိဳက္တာကို လုပ္သင့္တယ္။
သို႔ေသာ္ျငားလည္း ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့အလုပ္ဟာ သူမ်ားေတြရဲ႕ျပႆနာကို ေျဖရွင္းေပးတဲ့အလုပ္ ျဖစ္ရမယ္တဲ့။ တစ္နည္းေျပာရင္ ကိုယ္ႀကိဳက္လို႔လုပ္ေနတာကို သူမ်ားက ပိုက္ဆံေပးခ်င္စိတ္ရွိရမယ္တဲ့။
သူဆို ပီဇာစားရတာ ႀကိဳက္တယ္၊ စိတ္ဓာတ္ျပင္းျပတယ္။ သူပီဇာစားဖို႔ ဘယ္သူက ပိုက္ဆံလာေပးမလဲ။ ကိုယ္ဝါသနာပါတဲ့အလုပ္ဆိုေပမယ့္ စိတ္ေျပလက္ေပ်ာက္ အားလပ္ခ်ိန္ေလးပဲ ဝါသနာပါတာလား၊
ကိုယ္ဝါသနာပါတာကို တစ္ပတ္ နာရီႏွစ္ဆယ္ အနည္းဆုံးလုပ္ရမယ္ဆို လုပ္ခ်င္ေသးလား။
ကိုယ့္ဝါသနာရဲ႕ ေအာက္ေျခသိမ္းကိစၥေတြအပါအဝင္ အေသးစိတ္ကိစၥေတြကိုေရာ ႀကိဳက္ရဲ႕လား။ ဝါသနာကို စီးပြားေရးအျဖစ္လုပ္ရင္ ကိုယ့္ဝါသနာထဲက ႀကိဳက္တာေရာ မႀကိဳက္တာေတြပါ လုပ္ရေတာ့မယ္ေလ။
ဒီလိုေမးခြန္းေတြကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ျပန္ေမးဖို႔လည္း လိုေသးတယ္တဲ့။
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေထာင္ဖို႔ လိုအပ္ခ်က္က သုံးခုလို႔ Chris က ေျပာတယ္။ ကုန္ပစၥည္း သို႔မဟုတ္ ဝန္ေဆာင္မႈ၊ အဲဒါအတြက္ ေငြေပးခ်င္တဲ့ လူေတြ၊ ေငြယူလို႔ရတဲ့နည္းလမ္းရယ္ ဒီသုံးခုသာ အေရးႀကီးပါတယ္တဲ့။ က်န္တာေတြက သာမညတဲ့။
ေနာက္တစ္မ်ိဳး ရွင္းေအာင္ဆိုရင္
(passion+skill) ကေန (problem+marketplace)= opportunity
သေဘာက ‘ေဈးကြက္ထဲမွာရွိတဲ့’ ‘ျပႆနာ’ကို ‘ကိုယ့္မွာရွိတဲ့ အရည္အခ်င္း’ နဲ႔ ‘စိတ္ျပင္းျပမႈ’ နဲ႔ ေပါင္းၿပီး ေျဖရွင္းႏိုင္ရင္ ‘အခြင့္အလမ္းေပၚလာမယ္’ တဲ့။ ဒီေနရာမွာ Marketplace ဆိုတာ ေငြေပးမယ့္သူကို ဆိုလိုတယ္။
ကိုယ့္အရည္အခ်င္းကလည္း ျမင့္ပါရဲ႕၊ စိတ္ဓာတ္လည္း ျပင္းျပပါရဲ႕၊ ျပႆနာကိုလည္း ရွင္းႏိုင္ပါရဲ႕နဲ႔ ေငြေပးမယ့္သူမရွိရင္ မျဖစ္ေျမာက္ႏိုင္ဘူးလို႔ စာေရးသူက သတိေပးထားတယ္။
ကိုယ္ ေရာင္းတဲ့ပစၥည္း၊ ဝန္ေဆာင္မႈကို ေငြေပးခ်င္သူရွိရဲ႕လားဆိုတဲ့ အဓိကေမးခြန္းနဲ႔ ကိုယ့္လုပ္ငန္း အႀကံအစည္ကို အကဲျဖတ္ဖို႔ပါ။ ကိုယ့္ပစၥည္းက ေဈးကြက္ရွိရဲ႕လားေပါ့။
ဒီေမးခြန္းကို ေျဖဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့ အခါမွာလည္း တစ္ခါတည္းနဲ႔ အမ်ားႀကီး ရင္းႏွီးၿပီး ဝယ္သူမရွိမွ ပက္လက္လန္စရာမလိုဘူး။
ပစၥည္း သို႔မဟုတ္ ဝန္ေဆာင္မႈကို နည္းနည္းခ်င္းထုတ္၊ ေဈးကြက္တင္ၾကည့္၊ ဝယ္သူေတြရဲ႕ တုံ႔ျပန္မႈေပၚမူတည္ၿပီး ကိုယ့္ပစၥည္းကို မြမ္းမံသြားလို႔ ရပါတယ္တဲ့။
ကိုယ္ပစ္မွတ္ထားတဲ့ ေဈးကြက္ကို ရွာတဲ့အခါမွာ အရင္လို ကိုယ့္ပစၥည္းကိုဝယ္မယ့္သူေတြ ‘ဘယ္မွာေနလဲ၊ အသက္ဘယ္ေလာက္လဲ၊ ေယာက္်ားလား မိန္းမလား၊ ဝင္ေငြဘယ္ေလာက္လဲ’ ဆိုတဲ့ သမား႐ိုးက်ေတြအစား
ကိုယ့္ပစၥည္းကိုဝယ္မယ့္သူေတြရဲ႕ ‘စိတ္ဝင္စားမႈ၊ ယုံၾကည္မႈ၊ ကၽြမ္းက်င္မႈ .. စတာေတြ’ ကို ၾကည့္သင့္တယ္တဲ့။ စာေရးသူတင္ျပတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ မဟာဗ်ဴဟာက ႏွစ္ခုပါ။ လက္ရွိ ေရပန္းစားေနတဲ့ ဝါသနာေတြ၊ လူေတြအ႐ူးအမူး ျဖစ္ေနတဲ့ အရာေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ပါ။
ေသခ်ာေပါက္ေရာင္းရမယ္တဲ့။ နံပါတ္၂။ လူေတြ ဝယ္တာကိုပဲ ေရာင္းပါ (မေသခ်ာရင္ေမးပါ) တဲ့။ ဒုတိယဗ်ဴဟာက အေရးႀကီးတယ္။ လူေတြက ဝယ္ခ်င္ၾကတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ‘အေရာင္းခံ’ ရတာကို သူတို႔မႀကိဳက္ဘူးတဲ့။ လူေတြ ဘာလိုခ်င္လဲ မသဲကြဲရင္ ေမးပါတဲ့။
‘Anyone can cook’ ‘ဘယ္သူမဆို ဟင္းခ်က္လို႔ရတယ္’ ဆိုတဲ့စကားရွိတယ္။ ဒီလိုပါပဲ ‘Anyone can be an entrepreneur’ ‘ဘယ္သူမဆို စီးပြားေရးလုပ္လို႔ရတယ္’ ဆိုတဲ့အသိနဲ႔တကြ လက္ေတြ႕လုပ္ပုံလုပ္နည္းေတြ၊ ႀကဳံရဆုံရမယ့္ အခက္အခဲေျဖရွင္းနည္းပြဲေတြ႕ေတြကိုပါ ဒီစာအုပ္က ေပးတယ္။
Read-စြန္႔ဦးတီထြင္သူမ်ား ႀကံဳေတြ႔ရေလ႔ရွိတဲ႔ အမွားမ်ား
Source; The Voice Weekly Journal