ရတဲ႔လစာနဲ႔ မေလာက္ဘူးဆိုတဲ့ ညည္းျငဴသံေတြနဲ႔ လကုန္ခါနီးရင္ လက္ထဲမွာ ပိုက္ဆံျပတ္သြားတဲ႔အျဖစ္ကို သေရာ္ထားတဲ႔ ” ျပတ္တုန္းလပ္တုန္း ၂၃ ”
ဆို တဲ့ အျဖစ္မ်ိဳးကေန ကင္းေ၀းေစႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြကို ေ၀မွ်ေပးခ်င္ပါတယ္။ တစ္ခ််ိဳ႕က ပိုက္ဆံေတာ့ စုခ်င္ပါရဲ႕ ဘာေတြ သံုးမိလို႔၊သံုးမိမွန္း မသိပဲ ပိုက္ဆံ ကကုန္သြားတယ္ဆိုတဲ့ သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ေငြစုဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္ၿပီးရင္ေတာ့ ပထမဆံုး လုပ္ရမွာက ေငြယို ေပါက္ကို အရင္ရွာပါ။
(၁) စုႏိုင္သမွ်စုပါ
ရတဲ့ လစာရဲ႕ ဘယ္ႏွစ္ရာခိုင္ႏႈန္းကိုေတာ့ စုမယ္ဆိုတဲ့ Plan တစ္ခု ထားပါ။ ကိုယ္္က ရတဲ့ လစာ နည္းတယ္ဆုိရင္ေတာင္မွ တစ္ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ ျဖစ္ေနပါေစ ။ရသေလာက္ စုဖို႔ အႀကံေပးခ်င္ပါတယ္။လစာ ထုတ္လာၿပီးရင္ အရင္ ဆံုး ဒီလ အသံုးစရိတ္ကို ခြဲေ၀လိုက္ပါ။ဒီေနရာမွာ လိုအပ္တာနဲ႔ လိုခ်င္တာကို သပ္ သပ္စီ ခြဲျခားၿပီး၊လိုအပ္တာကို နံပါတ္တစ္ ဦးစားေပးေနရာမွာထားပါ။လူတစ္ေယာက္ က သူ႔လက္ထဲမွာ ပိုက္ဆံလံုး၀ မရွိေနတာထက္စာရင္ ရွိေနရင္ နည္းနည္း စိတ္ လံုၿခံဳမႈရပါတယ္။အနည္းဆံုးေတာ့ ရုတ္တရက္ ေနမေကာင္းျဖစ္ခဲ့ရင္ေတာင္ ကိုယ့္လက္ထဲမွာ ပိုက္ဆံကေတာ့ ရွိေနသင့္ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ဘယ္ေလာက္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ရေအာင္စုမယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ကို အၿမဲေမြးပါ။
(၂) မသံုးခင္တည္းက အရင္စု(သိမ္း)
လစာထုတ္ၿပီးတာနဲ႔ အသံုးစရိတ္ကို ပွ်မ္းမွ် ခြဲတမ္းခ်ၿပီးတာနဲ႔ ကိုယ္ကဒီ လ ဘ ယ္ေ လာက္စုမွာလဲ..တစ္ေသာင္းဆိုတစ္ေသာင္း၊ႏွစ္ေသာင္းဆို ႏွစ္ေသာင္း တစ္ခါ တည္း သပ္သပ္ဖယ္ထားပါ။ဒီေငြဟာ ဒီလကိုယ္သံုးမယ့္ စရိတ္နဲ႔လံုး၀ မဆိုင္ဘူးဆိုတဲ့ စိတ္ကို ေမြးထားပါ။ဘယ္အသံုးစရိတ္ကို ေလွ်ာ႔လို႔ရမယ္၊ေငြကို ဘယ္ေနရာမွာေခၽြလို႔ ရမလဲဆိုတာကို စဥ္းစားပါ။ဥပမာ- ဖုန္းေဘလ္ကို ေခၽြလို႔ ရပါ တယ္။ကိုယ္က အင္တာနက္န႔ဲဖုန္းေျပာတာကို မျဖစ္မေန အလုပ္သေ ဘာ အရ လု ပ္ဖုိ႔ လိုတာမိိ်ဳး မဟုတ္ရင္ ေလွ်ာ႔သံုး၊ေလွ်ာ႔ေျပာပါ။တစ္လမွာ ပံုမွန္ တစ္ေသာင္းကုန္ရင္္ ငါးေထာင္နဲ႔ေလာက္ေအာင္ ႀကိဳးစားသံုးၾကည့္္ပါ။အင္တာ နက္ အသံုးျပဳခ်ိန္ေတြကိုေလွ်ာ႔ပါ။
(၃) အသံုးစရိတ္ကို စာရင္းမွတ္ပါ
ရလာတဲ့ လစာကို ခြဲတမ္းခ်၊အသံုးစရိတ္ ဘယ္ေလာက္ သံုးမယ္ဆိုတာကို ေသခ်ာ စီစစ္ပါ။ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ တစ္ေန႔မွာ ကိုယ္ဘယ္ေလာက္ ေငြ သံုး လဲ၊ကိုယ္သံုးခဲ့တဲ့ အသံုးစရိတ္ကို စာရင္းမွတ္ပါ။စုမယ့္ ေငြကို ဖယ္အၿပီး တစ္ လစာ ကိုယ္သံုးရမယ့္ ပို္က္ဆံကို ရက္နဲ႔ တြက္လိုက္ရင္ တစ္ေန႔ကို ဘယ္ေလာ က္ သံုးလို႔ရမယ္ဆုိတဲ့ ပွ်မ္းမွ် စရိတ္ေပၚလာပါလိမ့္မယ္။အသံုးစရိတ္ေ တြ ကိုေ တာ့ စာအုပ္နဲ႔မွတ္ရင္ မွတ္၊တကယ္လို႔ မမွတ္ခ်င္ရင္ေတာ့ Budget Planner ဆိုတဲ့ App ေတြကို download လုပ္ယူၿပီး ကိုယ့္ရဲ႕ ဖုန္းထဲမွာလည္း မွတ္ ထားလို႔ရပါတယ္။အသံုးစရိတ္ေတြကို စာရင္းမွတ္ထားေတာ့ ေငြအသံုးလြန္တာ၊ လက္လြန္သြားတယ္ဆိုတာမ်ိဳးကို ကာကြယ္ၿပီးသားျဖစ္ေစပါတယ္။
(၄) Needs နဲ႔ wants ခြဲျခားပါ
အေပၚမွာလည္း ဒီအေၾကာင္းကို ေျပာခဲ့ေပမယ့္္ အေရးႀကီးတာမို႔ ေသခ်ာ ထ ပ္ေျပာခ်င္ပါတယ္။ဒီလမွာ ကိုယ့္အတြက္ မျဖစ္ မေန လိုအပ္ေနတဲ့ ပစၥည္း ကဘ ာလဲဆိုတာ စဥ္းစားပါ။ၿပီးမွပဲ ကိုယ္လိုခ်င္တာရွိရင္ ၀ယ္ပါ။သံုးပါ။ဒီေနရာ မွာ လည္း လိုခ်င္တာေတြကို အကုန္လိုက္၀ယ္လုိ႔ မရပါဘူး။ဒီလမွာေတာ့ ဒါေလး ၀ယ္ရင္၊တျခားလိုခ်င္တာရွိရင္ ေနာက္လက်မွ ၀ယ္တာမ်ိဳး လုပ္ပါ။(ဒါကေတာ့ ကိုယ့္ရဲ႕ လစာအေပၚ ခ်ိန္ၿပီး သံုးပါ)။လိုအပ္တာ(needs)ကေတာ့ နံပါတ္ တစ္ဦးစားေပးျဖစ္ပါေစ။
(၅) ထမင္းဘူးသယ္္ပါ
အေဆာင္မွာေနေနရလို႔ ခ်က္ရျပဳတ္ရ မလြယ္ဘူးဆိုတဲ့ သူေတြကေတာ့ ခၽြင္း ခ်က္ပါ။အဲ့ဒီလုိမွ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ေန႔လယ္စာကို ထမင္းဘူးယူဖို႔ အႀကံျပဳခ်င္ ပါတယ္။ေငြကုန္လည္း သက္သာေစသလို၊ကိုယ္တိုင္ ခ်က္ျပဳတ္တာဆိုေတာ့ ဆိုင္ထက္စာရင္ ပိုၿပီးေတာ့ သန္႔ရွင္းမႈလည္းရွိ၊က်န္းမာေရးနဲ႔လည္း ညီညြတ္ေ စပါတယ္။တတ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ မနက္စာကိုပါ မုန္႔ထုပ္ကို အိမ္မွာ ၀ယ္ထားတာမ်ိဳး- ဥပမာ ေပါင္မုန္႔ႀကီးတစ္လံုး ၀ယ္ၿပီးထားတာမ်ိဳးလုပ္ပါ။
(၆) ကားခစရိတ္ကို ေခၽြတာပါ.
ဒီေနရာမွာက မျဖစ္မေနသြားလာေနရတဲ့ ဘတ္စ္ကားကို မစီးပဲ လမ္းေ လွ်ာ က္သြားဖုိ႔ ဆိုလိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။တကၠစီ၊ဆိုက္ကားတုိ႔ကို မျဖစ္မေန လိုအပ္မွ စီးပါး။မဟုတ္ရင္ မစီးပါနဲ႔။ရထားဘူတာနဲ႔လည္း နီးမယ္၊ရထားစီးလို႔လည္း အဆ င္ေျပတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ရထားေျပာင္းစီးပါ။ပိုက္ဆံကုန္သက္သာေစပါတယ္။
(၇) ဘဏ္အေကာင့္ဖြင့္ပါ
ကိုယ္စုမယ္လို႔ ခြဲေ၀ထားတဲ့ ပိုက္ဆံကို ကိုယ့္္လက္ထဲမွာ ထားတာထက္ ဘဏ္ အေကာင့္ဖြင့္ၿပီး အဲ့ဒီအထဲကို ထည့္ထားလိုက္တာက ပိုေကာင္းပါတယ္။ ပိုက္ ဆံက လက္ထဲမွာ အလြယ္တကူရွိေနရင္၊ျမင္ေနရရင္ စိတ္လြတ္ၿပီး သံုးမိသြား တတ္ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ ဘဏ္ထဲမွာ ထည့္ထားလိုက္ပါ။ပိုက္ဆံကို ဘယ္္ေ လာက္ ၾကာမွ ထုတ္မယ္ဆိုတဲ့ အေကာင့္ပံုမ်ိဳးနဲ႔ ဖြင့္ထား save ထားရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးပါ။တျခားျဖည့္စြက္ခ်က္အေနနဲ႔ကေတာ့ ေငြစုမယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ ထားၿပီးရင္ေတာ့ ေခၽြလို႔ရသေလာက္ တတ္ႏို္င္သမွ်ေခၽြတာပါ။မလိုအပ္တဲ့ ေနရာမွာ ေငြကို မသံုးမိေအာင္ ထိန္းပါ။သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ မၾကာခဏ ဆုိင္ ထို င္တတ္တဲ့ အက်င့္ရွိသူဆိုရင္ေတာ့ ဆိုင္ထိုင္တာေတြကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေလွ်ာ႔ပါ ။ဒီနည္းလမး္ေတြကုိ လိုက္နာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ လစာကို ေသခ်ာေပါက္ အဖတ္ တင္ေအာင္ စုႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
Ref;.rappler
Credit;Aunty May
