ကမၻာအရပ္ရပ္မွာ ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းေတြဟာ တိုးတက္လာတဲ့ လူေနမွဳအဆင့္အတန္းရဲ႕အေရးပါတဲ့ အရာတစ္ခု ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဥပမာ ေငြနည္းနည္းနဲ႔၊ ကားတစ္စီးကုိ ဒီေန႔၀ယ္ႏုိင္ပါတယ္။
အေဟာင္းျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္၊ ေၾကာ္ျငာကုိ ၾကည့္ၿပီး ရႏုိင္တယ္ဆုိတာ သိႏုိင္ပါတယ္။ ေငြမ်ားမ်ား ေပးႏုိင္ရင္၊ ကားအသစ္ ဒါမွမဟုတ္ ဇိမ္ခံပစၥည္း ေတြပါတဲ႔ ကားကို ေရြးႏိုင္ပါတယ္။
ကုိယ္က ဘယ္လုိလူမ်ိဳးလဲဆုိတာကုိ ကုိယ္၀ယ္တဲ႔ ကားအမ်ိဳးအစားေပၚ မူတည္ၿပီး ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ ေၾကာ္ျငာေတြက ကုန္ပစၥည္းေတြအမ်ားႀကီးထဲကမွ ကားတစ္မ်ိဳးခ်င္း၊ ေမာ္ဒယ္တစ္ခုခ်င္းဆီရဲ႕ ကုိယ္ရည္ကိုယ္ေသြးကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးပါတယ္။ ကိုယ့္လုိအပ္ခ်က္၊ အႀကိဳက္နဲ႔ ထပ္တူညီတာကို ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ပါတယ္။
ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းဟာ အေရာင္းအေပၚ သက္ေရာက္ေစတာေၾကာင့္ အျခားေသာ လူမွဳေရးလုိအပ္ခ်က္မ်ားကိုလည္း ေဆာင္ရြက္ေပးပါတယ္။ သတင္းစာ၊ မဂၢဇင္း၊ ေရဒီယို၊ ရုပ္ျမင္သံၾကားနဲ႔ အျခားေသာ ၀ဘ္ဆိုဒ္မ်ားဟာ သူတုိ႔ရဲ႕အဓိက၀င္ေငြကို ေၾကာ္ျငာကရရွိပါတယ္။
ဒါက လြတ္လပ္စြာေရးသားေဖာ္ျပခြင့္ကို ကူညီေပးၿပီး သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ျပည့္စံုေအာင္ ျမွင္႔တင္ေပးပါတယ္။ ေၾကာ္ျငာျခင္းရဲ႕ စြမ္းအားနဲ႔ ၾကက္ေျခနီအသင္း၊ Community Chest, United Way နဲ႔ တျခား အက်ိဳးအျမတ္မယူတဲ႔ လူမွဳေရးအသင္းအဖြဲ႔မ်ားဟာ ေငြေၾကးအေထာက္အပံ႔မ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္ရရွိၿပီး ပါ၀င္ကူညီသူမ်ား လည္ပတ္ေနပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေၾကာ္ျငာျခင္းဟာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ လံုး၀မရွိေတာ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ အစကေန ဒီေန႔အထိ အသက္ေမြးမွဳဟာ မွန္ကန္ျခင္းနဲ႔ က်င့္၀တ္ၾကားမွာ ႀကိဳစားရုန္းကန္ေနခဲ႔ရပါတယ္။ ၁၉၀၀ႏွစ္မ်ားရဲ႔ အေစာပိုင္းတုန္းက ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းဟာ က်င့္၀တ္လုိက္နာဖို႔ ဖိအားေပးျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။ စားသံုးသူေတြဟာ မတည္ၿငိမ္တဲ့ ကုန္ပစၥည္းအရည္အေသြးေတြေၾကာင့္ ဒုကၡမ်ားခဲ့ရတယ္။
၂၀၂၀ မွာ ျပည္တြင္းဘဏ္အခ်င္းခ်င္း Mobile Payment စနစ္ကုိ အျပီးေဆာင္ရြက္သြားမယ္
အထူးသျဖင့္ ေဆး၀ါးႏွင့္ က်န္းမာေရးသံုး ပစၥည္းေတြပါ။ စားသံုးသူေတြေတြးထားတဲ႔ ေဒါသဖြဲ႕မီးေနာက္ဆံုးေပါက္ကြဲၿပီး စားသံုးသူ ကာကြယ္ေရး သက္၀င္လွဳပ္ရွားမွဳေတြေပၚေပါက္လာခဲ႔ရတယ္။ အေရးဆုိမွဳေတြက အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို သက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး အဆံုးမွာ ထုတ္ကုန္နယ္ပယ္အထိ သက္ေရာက္ သြားပါတယ္။
ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းသမားေတြ ကိုယ္တုိင္ကလည္း ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မွဳေတြကို ျမွင့္တင့္ဖုိ႔၊ ပရိုဖက္ရွင္နယ္ ပီသေအာင္ ျမွင့္တင္ႏုိင္ရန္အဖြဲ႔တစ္ခုကို ထူေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီနယ္ပယ္ရဲ့တုိးတက္ေရးကို သတိ၀ီရိယနဲ႔ ထိန္းညွိေပးဖို႔ စတင္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အစည္းအရံုး၊ အေမရိကန္ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္း အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ စိးပြားေရးဗ်ဴရိုတုိ႔ဟာ တုိးတက္ဖြံ႔ျဖိဳးေနတဲ့ အဲ႔ဒီအေစာပိုင္းအဖြဲ႔ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ စီးပြားေရး ကပ္ပ်က္အတြင္း မွားယြင္းလိမ္လည္တဲ႔ ေၾကာ္ျငာသမားေတြ စိတ္ညစ္ေနခ်ိန္မို႔လည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီကာလမွာ ေရာင္းအားေကာင္းစာအုပ္ေတြက စားသံုးသူေတြရဲ႕ ကလိမ္သိုက္တူးသမား ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းနယ္ပယ္ထဲကို ေရာက္ရွိလာပါတယ္။ ၁၉၆၂ခုႏွစ္က ကြန္ကရက္သို႔ ေပးစာမွာ သမၼတႀကီးဂ်ြန္အက္ဖ္ကေနဒီက အခုိင္အမာဆိုထားပါတယ္။
“စားသံုးသူေတြဟာ အဆင့္မရွိတဲ႔ ပစၥည္းေတြ၀ယ္မိရင္၊ ေစ်းေတြရိုက္ခံရရင္၊ အေျခခံ သိသင့္သိထိုက္တာေတြကို သိခြင့္ရေအာင္ မျပထားရင္ သူတို႔ေငြေတြ၊ အခ်ည္းအႏွီးျဖစ္ၿပီး။ ဒါဆိုတုိင္းျပည္ရဲ႕ ဥစၥာနစ္နာတာပဲ။”ကေနဒီကေန အေမရိကန္ျပည္သူေတြအတြက္ စားသံုးသူအေျခခံ အခြင့္အေရး(၄)ခုကိုထုတ္ျပန္ခဲ႔ပါတယ္။
အဲ့ဒါေတြထဲမွာ “လိမ္လည္၊လွည့္ဖ်ား၊ ဒါမွမဟုတ္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကေန ကာကြယ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ သိသာေရြးခ်ယ္ႏုိင္ဖို႔ သိသင့္တဲ့အခ်က္ေတြ သိပုိင္ခြင့္ေတြပါ၀င္တယ္။ ၁၉၇၀ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြမွာ အေမရိကန္စားသံုးသူ လွဳပ္ရွားမွဳအသစ္က ကေနဒီလုပ္ႀကံခံရၿပီး ေနာက္ပိုင္း၊ ဗီယက္နမ္စစ္ပြဲ၊ ၀ါးတားဂိတ္ အေရးသဘာ၀စြမ္းအင္ရင္းျမစ္ေတြ အၿပီးမွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႕ ေပၚေပါက္ လာပါတယ္။
ထိုအေရးကိစၥေတြဟာ ကုန္ပစၥည္းေတြနဲ႔ လုပ္ေနက်ပံုစံေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ေနေစဖို႔နဲ႔ အလိုလိုစိတ္၀င္တစား ျဖစ္ေနေစပါတယ္။ ကိုယ္က်င့္တရား ေစာင့္ထိန္းမွဳအေပၚ သက္ေရာက္လာေစပါတယ္။ အျခားတစ္ဖက္မွာလည္း ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ တာ၀န္မဲ့ျခင္းနဲ႔အလိုလို သိရွိျခင္းေတြက ကိုယ္တိုင္စိတ္ေက်နပ္ျခင္းေတြအတြက္ ခ်ိန္ညွိလာပါတယ္။
အျခားတစ္ဖက္မွာေတာ့၊ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားေရးအေပၚ လူမွဳေရးအသိစိတ္ပုိင္း အစစ္ခံႏုိင္ျခင္းဟာ အေမရိကန္စီးပြားေရး စိန္ေခၚမွဳအေပၚ ရိုက္ခတ္လာပါတယ္။ ယေန႔ အေမရိကန္စီးပြားေရးဟာ ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းမွာ က်င့္၀တ္မလုိက္နာေတြကုိ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ရွင္းလင္းသန္႔ရွင္းေစခဲ့ပါၿပီ။
အခုက ပိုအေသးစိတ္ၿပီး ညင္သာတဲ့ေၾကာ္ျငာကႀကြားလံုးေတြ၊ ငယ္ရြယ္တဲ့ကေလးေတြအေပၚ ေၾကာ္ျငာနဲ႔ ဆြဲေဆာင္တာ၊ တရား၀င္ေပမဲ့ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစတဲ႔ကုန္ပစၥည္းေတြေၾကာ္ျငာတာ စတဲ့ကိစၥေတြဖက္လွည့္ေနပါၿပီ။ ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းမ်ာ က်င့္၀တ္ေစာင့္ထိန္းျခင္းဟာ တစ္နည္းနည္းနဲ႔အေရးႀကီးတဲ့ ေခါင္းစဥ္တစ္ခုလုိ႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။
ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းက လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာသာမက စီးပြားေရးအေပၚမွာပါ သက္ေရာက္မွဳေတြရွိေနပါတယ္။ ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းအေပၚ ျပန္လည္သက္ေရာက္မွဳရွိတဲ့ လူမွဳေရးစိတ္ထားနဲ႔ ဥပေဒေတြလည္း ေပၚေပါက္ေစၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Source; Peter Soe Moe
Myanmar Advertising Directory
